مؤسسه تکنولوژی دهلی (IITD یا IIT Delhi) یک مؤسسه مهندسی عمومی است که در حوضخاص دهلی قرار دارد.
این دانشگاه در اوگست ۱۹۶۱ توسط پروفسور همایون کبیر، وزیر تحقیقات علمی و امور فرهنگی هند تأسیس شد. در همان سال، اولین پذیرش انجام شد.
محوطه IITD حدود ۳۲۰ هکتار مساحت دارد. این دانشگاه از شرق به «اروبیندو مارگ» از غرب به «دانشگاه جواهر لعل نهرو»، از جنوب به «شورای ملی تحقیقات آموزشی و پرورشی» و از شمال به جاده کمربندی محدود است. IITD در کنار ابنیه تاریخی «قطب منار» و «حوضخاص» قرار دارد.
مؤسسه IITD در سال ۱۹۶۳ بر اساس حکم شورای اهمیت ملی هند، زیرمجموعه مؤسسه تکنولوژی بهبود عملکرد قرار گرفت. بعد از این تصمیم IITD به عنوان یک دانشگاه کامل، قابلیت تصمیم‌گیری درباره خط مشی آکادمیک برای برگزاری آزمون‌ها و اعطای دانشنامه‌ها را پیدا کرد. در واقع خودمختاری و استقلال کامل این دانشگاه برای اخذ تصمیمات داخلی تأمین شد.
بر اساس بیانیه‌ای که دولت هند منتشر کرد، این دانشگاه می‌تواند ۳۰ درصد دانشجویان و ۲۵ درصد هیئت علمی را از میان افراد غیرهندی پذیرش کند.
تاریخچه
موضوع IIT برای اولین بار در سال ۱۹۴۵ در گزارش «شری سرکار» که بعدها عضو شورای اجرایی آموزش و پرورش ویسرای شد، عنوان گردید. پیروِ پیشنهادات او، اولین مؤسسه تکنولوژی هند سال ۱۹۵۰ در کاراگپور تأسیس شد. وی همچنین پیشنهاد کرد که چنین مؤسساتی باید در شهرهای مختلف هند شروع به کار کنند. دولت پیشنهاد سرکار را پذیرفت و تصمیم به توسعه مؤسسات تکنولوژی در هند، با مساعدت کشورهای دوست گرفت. اولین پیشنهاد کمک از اتحاد جماهیر شوروی بود که موافقت کرد که در ایجاد موسسه از طریق یونسکو در بمبئی همکاری کند. این همکاری به دنبال مساعدت آلمان غربی، ایالات متحده و بریتانیا برای تأسیس مؤسسات تکنولوژی مدرس، کانپور و دهلی صورت گرفت. مؤسسه تکنولوژی گواتی هند در سال ۱۹۹۵ تأسیس شد و دانشگاه رورکی در ۲۰۰۱ به IIT تبدیل شد.
شاهزاده فیلیپ، دوک ادینبرو حین بازدید از هند، سنگ بنای کالج حوضخاص را در ۲۸ ژانویه ۱۹۵۹ برپا کرد. اولین پذیرش در ۱۹۶۱ انجام شد. این کالج وابسته به دانشگاه دهلی بود. در ۱۴ جون ۱۹۶۰، کالج مهندسی و تکنولوژی حوضخاص به عنوان یک انجمن، طبق مصوبه ثبت انجمن‌های دولت هند ثبت شد. از دانشجویان خواسته شد در ۱۶ آگوست ۱۹۶۱ در دانشکده اعلام حضور کنند و کالج رسماً در تاریخ ۱۷ اوت سال ۱۹۶۱ توسط پروفسور همایون کبیر، وزیر تحقیقات علمی و فرهنگی افتتاح شد. چنان‌چه گفته شد، این کالج وابسته به دانشگاه دهلی بود. بعدها موقعیت کالج حوضخاص به یک دانشگاه مستقل ارتقا یافت و به مؤسسه تکنولوژی دهلی تغییر نام داد.
آکادمی‌ها
مؤسسه IITD دوره های کارشناسی تکنولوژی را در زمینه‌های مختلف، به علاوه دو دوره دوگانه B.Tech و M.Tech را ارائه می‌دهد. پذیرش در این دوره‌ها از طریق آزمون ورودی مشترک پیشرفته انجام می‌شود.
موسسه IITD همچنین مدارک تحصیلات تکمیلی را در قالب دوره‌های M.Tech. (مبتنی بر کار کلاسی)، M.S. (مبتنی بر پژوهش) M.Sc. و MBA را در مراکز و دانشکده‌های مختلفی ارائه می‌کند. پذیرش در دوره‌های M.Tech و M.Des عمدتاً بر اساس آزمون تطبیقی فارغ التحصیلان مهندسی (GATE) انجام می شود. پذیرش M.Sc. از طریق آزمون پذیرش مشترک کارشناسی ارشد (JAM) و پذیرش MBA از طریق آزمون پذیرش مشترک (CAT) صورت می‌گیرد.
محوطه دانشگاه
به غیر از مختصاتی که در معرفی دانشگاه توضیح داده شد، باید گفت که این دانشگاه در نزدیکی مؤسسات آموزشی دیگر است. دانشگاه جواهر لعل نهرو، مؤسسه تجارت خارجی هند، دانشگاه علوم پزشکی هند، مؤسسه ملی تکنولوژی مد، انجمن ملی تحقیقات آموزشی و تجاری (NCERT) و مؤسسه آمار هند از جمله این مؤسسات هستند.
درون محوطه به یک شهر شبیه است. محوطه دارای باغ‌ها و فضای سبز، مجموعه‌های اقامتی و جاده‌های عریض است. دانشگاه منبع آب مستقل و منبع برق پشتیبان نیز دارد. مجتمع‌های خرید نیز جهت رفع نیازهای روزانه دانشجویان در محوطه موجود هستند.
محوطه IITD به چهار ناحیه تقسیم شده است.
- منطقه مسکونی دانشجویان
- منطقه مسکونی هیئت علمی و کارکنان
- منطقه تفریحی دانشجویی، شامل مرکز فعالیت دانشجویی (SAC)، استادیوم فوتبال، زمین کریکت، سالن بسکتبال، میدان هاکی، زمین های تنیس و استخر شنا
- منطقه آموزشی شامل دفاتر دانشکده‌ها، سالن‌های سخنرانی، کتابخانه‌ها و کارگاه‌ها
منطقه مسکونی دانشجویان به دو بخش خوابگاه دختران و پسران تقسیم می‌شود.
خوابگاه‌ها
۱۳ خوابگاه در محوطه وجود دارد که ۱۱ تا برای پسران و ۲ تا برای دختران است. برای دانشجویان متأهل نیز آپارتمان در نظر گرفته شده است. نام تمام خوابگاه‌ها از رشته‌کوه‌های هند برداشته شده‌اند:
خوابگاه‌های پسران:
- جوالاموکی
- اراولی
- کاراکورام
- نیلگیری
- کومائون
- ویندهیاچال
- شیوالیک
- ستپورا
- زنسکار
- گیرنار
- اودایگیری
خوابگاه‌های دختران:
آپارتمان‌ها بر اساس دانشگاه‌های باستانی هند نامگذاری شده‌اند:
- تاکسیلا
- نالاندا
- وسالی
- ایندراپراستا
- ویکرامشیلا
خوابگاه گیرنار در سال ۲۰۱۱ بزرگترین خوابگاه این دانشگاه با ظرفیت بیش از ۷۰۰ دانشجو بود. هر خوابگاه تیم‌های ورزشی و فعالیت‌های فرهنگی متمایز دارد. خوابگاه‌ها در تعطیلات به هم به رقابت می‌پردازند و جایزه‌های مختلفی نظیر BRCA برای فعالیت‌های فرهنگی و GC برای رقابت‌های ورزشی را کسب می‌کنند.
جایزه BRCA توسط خوابگاه کومائون در سال ۲۰۱۱ پس از دو سال عدم برگزاری کسب شد. در ۲۰۱۶ جوالاموکی جایزه GC را برد و به سلطه پنج ساله کومائون پایان داد. سال تحصیلی با عملکرد سالانه خوابگاه‌ها که تحت عنوان «روز خوابگاه» شناخته می‌شود به پایان می‌رسد. در این روز به بهترین عملکردهای فرهنگی در زمینه‌های مختلف جوایزی اعطا می‌شود.
مرکز فعالیت دانشجویی (SAC)
مرکز فعالیت دانشجویی (SAC) قسمتی از منطقه تفریحی در IITD است. SAC برای فعالیت‌های فوق‌برنامه دانشجویان است. این قسمت شامل سالن ورزشی، استخر شنا، سالن بیلیارد، سالن اسکواش، سالن پینگ‌پونگ، سالن بدمینتون، سالن موزیک، سالن هنرهای زیبا، سالن روباتیک و اتاق کمیته هماهنگی و سازماندهی مباحثه در مورد رویدادها است. SAC یک سالن روباز هم دارد که کنسرت‌ها را میزبانی می‌نماید. دانشجویان همچنین می‌توانند از امکانات رادیویی استفاده کنند، اگرچه استفاده از این امکان در طول سال‌ها کاهش یافته است.
گروه‌های دانشجویی
تعدادی گروه دانشجویی در IIT وجود دارد که هر کدام مجموعه‌ای از وظایف را دارند. بزرگترین گروه در دانشگاه تکنولوژی دهلی، «شورای امور دانشجویی» یا به اختصار SAC است. بقیه هیئت‌های دانشجویی زیرمجموعه‌ای از SAC هستند که در لیست پایین آمده‌اند:
- شورای رفاه دانشجویی (BSW)
همان گونه که از نام BSW پیداست، این شورا برای تأمین رفاه تمام دانشجویان IITD فعالیت می‌کند. BSW باید فعالیت‌های رفاهی را به صورت لحظه به لحظه سازماندهی کند و جنبه‌های دیگر رفاهی را نیز در نظر داشته باشد. BSW باید طبق قوانین تعریف شده، تسهیلات مالی را به دانشجویان متقاضی ارائه دهد. این شورا همچنین مسئولیت برگزاری فستیوال اسپرانزا (جشنواره سالیانه جوانان IITD) را به عهده دارد.
- هیئت فعالیت‌های تفریحی و خلاق (BRCA)
در ساختار جدید، BRCA ده کلوپ را شامل می‌شود: کلوپ ادبی، انجمن گفتگو (DebSoc)، کلوپ درام، کلوپ رقص، کلوپ موسیقی، کلوپ عکس و فیلم (PFC)، کلوپ ورزش‌های داخل سالن، کلوپ آزمون (QC)، کلوپ هنرهای زیبا (FACC)، انجمن هندی (هیندی سامیتی)، به علاوه انجمن ارتقاء موسیقی و فرهنگ کلاسیک هند در میان جوانان (اسپیک ماکای دهلی) این کلوپ‌ها هستند. هر کلوپ نماینده دائمی دارد که تحت حمایت وزارت فرهنگ کار می‌کند. BRCA مسئولیت برگزاری فستیوال سالانه IIT دهلی - رندزووس - را نیز بر عهده دارد.
- هیئت انتشارات دانشجویی (BSP)
هیئت BSP تحت مدیریت دانشجویان اداره می‌شود. وظیفه این هیئت رسیدگی به تمامی فعالیت‌های ژورنالیستی و انتشارات خلاقانه در دانشگاه IITD است. BSP چهار مجله را نشر می‌دهد. این نشریات اینسپشن، میوز و سینک یک و دو هستند. چهار خبرنامه سالیانه هم توسط این هیئت منتشر می‌شود. BSP همچنین فستیوال ادبی سالانه دانشگاه را هر سپتامبر برگزار می‌کند. این فستیوال شامل بخش‌های زیادی از جمله میزگرد، سخنرانی مهمانان، شرح شعر و آزمون‌های ادبی است. هیئت به عنوان یک روزنه خلاق و بستری برای شنیدن صدای دانشجویان نیز عمل می‌کند. برگزاری کارگاه‌ها و مسابقات متعدد نیز از وظایف این هیئت است.
هیئت فعالیت ورزشی (BSA)
BSA هیئتی ورزشی در IITD است. این هیئت امکانات را برای ورزش‌های متنوعی مانند ورزش‌های آبی، دو و میدانی، بدمینتون، بسکتبال، کریکت، فوتبال، هاکی، تنیس روی چمن، اسکواش، تنیس روی میز، والیبال و وزنه‌برداری فراهم می‌کند. ساختار هیئت شامل رییس، نایب رییس، مدیر ورزشی و سرپرست ورزشی است. همچنین پست‌های دبیرکل و جانشین دبیرکل نیز در این ساختار تعریف شده‌اند. نامزدهای احراز این سمت‌ها به وسیله دانشجویان انتخاب می‌شوند. درون این ساختار، ۱۳ منشی ورزشی وجود دارد که هر کدام از یک خوابگاه است.
این هیئت بر حوزه ورزش در مؤسسه نظارت می‌کند. نگهداری از زمین‌های ورزشی، برپایی مسابقات بین‌خوابگاهی و مشارکت در مسابقات سالانه IITD نیز از مسئولیت‌های این هیئت است. جدا از این، برگزاری فستیوال سالانه اسپورتک نیز با این هیئت است.
- شورای همکاری برنامه‌های درسی و علمی (CAIC)
انجمن دیگر دانشجویی، شورای همکاری برنامه‌های درسی و علمی (CAIC) است. این انجمن با فعالیت‌های دانشگاهی و علمی دانشجویان مرتبط است. جدا از دو نماینده از هر مجموعه آموزشی، ۴۵ نماینده از دانشجویان در CAIC حضور دارند، ۲۲ نفر از دانشجویان UG و ۲۳ نفر از دانشجویان PG. فعالیت‌های آموزشی زیر نظر CAIC عبارت اند از:
- کلوپ رباتیک
- هسته توسعه کارآفرینی
تکنوکراسی (شامل کلوپ نجوم، کلوپ اقتصاد، کلوپ الکترونیک و کارگاه‌های فنی)
کلوپ اتوموبیل (شامل Formula SAE، Mini Baja و HPV)
جشنواره سالانه تکنولوژی IITD نیز توسط CAIC برگزار می‌شود.
هسته توسعه کارآفرینی IITD
هسته توسعه کارآفرینی (eDC) شورایی است که با هدف حمایت و تقویت کارآفرینان جوان و موفق و مستقل در دانشگاه تشکیل شده‌است. eDC در نظر دارد کارآفرینی در هند را توسعه دهد. بدین منظور منابعی جامع و قابل دسترسی را در اختیار دانشجویان، متخصصین نوپا، مربیان و سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد. این کار از طرق مختلف مثل برگزاری نمایشگاه‌های استارت-آپ، مسابقات، eTalk و غیره انجام می‌گیرد.
نشست الکترونیکی یکی از بزرگترین بسترهای کارآفرینی برای دانشگاهیان، کارآفرینان نوپا، شخصیت‌های تجاری و سرمایه‌گذاران است. این نشست‌ها این افراد را دور هم جمع می‌کند تا تلاش‌ها و تجربیاتشان در زمینه کارآفرینی را به اشتراک بگذارند و کارآفرینی در مقیاس‌های بزرگتر را متعهد شوند.
محوطه سونیپات
این محوطه آموزشی در شهرک آموزشی «راجیو گاندی» قرار خواهد گرفت. دانشگاه سونیپات بر مدیریت اجرایی و پرورش استعدادها تمرکز خواهد داشت. این محوطه در حال حاضر در حال ساخت است.
مراکز بین‌رشته‌ای
دانشگاه IIDT دارای ۱۱ مرکز بین‌رشته‌ای است. تعریف این مراکز با تعریف دانشکده متفاوت است. در حقیقت هر مرکز با دو یا چند رشته مهندسی یا علوم همپوشانی دارد. مراکز بین‌رشته‌ای شبیه به دانشکده‌ها برنامه‌های درسی را ارائه می‌دهند، گرچه این دوره‌ها فقط در سطح تحصیلات تکمیلی برگزار می‌شوند. مراکز بین‌رشته‌ای که در IIDT قرار دارند به شرح زیر هستند:
- مرکز تحقیقات کاربردی الکترونیک (CARE)
- مرکز علوم زیستی (CAS)
- مرکز مهندسی پزشکی (CBME)
- مرکز خدمات کامپیوتر (CSC)
- مرکز مطالعات انرژی (CES)
- مرکز خدمات فناوری آموزشی (ETSC)
- تریبولوژی صنعتی، دینامیک ماشین و مهندسی نگهداری (ITMMEC)
- مرکز توسعه طراحی ابزار (IDDC)
- مرکز علوم و مهندسی پلیمر (CPSE)
- مرکز منابع طبیعی و محیط زیست
- مرکز توسعه و فناوری روستایی (CRDT)
- مرکز منابع ملی برای ارزش آموزش در مهندسی (NRCVEE)
- برنامه تحقیق حمل و نقل و پیشگیری از آسیب (TRIPP)
مدارس تأمین مالی شده خارجی
IITD دارای چهار مدرسه خارجی است که به عنوان بخشی از مؤسسه فعالیت می کنند:
- مدرسه فناوری و مدیریت مخابرات Bharti
- دانشکده فناوری اطلاعات Amar Nath و Shashi Khosla
- دانشکده علوم زیستی Kusuma
- مرکز عالی سیستم‌های مجازی و تضمین اطمینان
رتبه
دانشگاه IITD بر اساس رنکینگ جهانی دانشگاه‌ها (QS) حائز رتبه ۱۷۲ شد. این رتبه بالاترین رتبه در میان دانشگاه‌های هند است. بر این اساس، این دانشگاه در آسیا رتبه ۴۱ و در میان کشورهای بریکس رتبه ۱۷ را دارد. دانشگاه IIDT طبق رتبه‌بندی مجله تایمز در سال ۲۰۱۸، رتبه ۶۰۰-۵۰۱ در جهان، ۸۶ در آسیا و ۳۲ در کشورهای بریکس را به دست آورد.
در سال ۲۰۱۷ ، IIDT توسط مجله «هند امروز» در میان کالج‌های مهندسی رتبه نخست در هندوستان را به دست آورد. با این حال توسط مجله‌های «چشم‌انداز هند» و «هفته» رتبه سوم را کسب کرد. همچنین طبق چارچوب رتبه‌بندی مؤسسات ملی (NIRF) در سال ۲۰۱۸ حائز رتبه چهارم شده است.
در سال ۲۰۱۸ دانشکده مطالعات مدیریت توسط NIRF از بین آموزشگاه‌های مدیریت رتبه هشتم را به دست آورد. این دانشکده از نظر «تجارت امروز» در سال ۲۰۱۶ رتبه ۱۹ را کسب کرده و در رتبه‌بندی مجله «چشم‌انداز هند» در میان ۱۰۰ آموزشگاه برتر مدیریت قرار گرفت.
