دانشگاه دهلی طبق قانونی که در سال ۱۹۲۲ توسط مرکز قانون‌گذاری مرکزی هند تصویب شد، احداث گردید. عملکرد اصلی این دانشگاه به عنوان یک دانشگاه کالجی، تقسیم بخش‌های آکادمیک دانشگاه و کالج‌های وابسته است. دانشگاه دهلی که در زمان تأسیس از سه کالج، دو دانشکده و ۷۵۰ دانشجو تشکیل می‌شد، در حال حاضر بزرگترین مؤسسه آموزش عالی هند و یکی از بزرگترین‌ها در دنیاست. این دانشگاه اکنون ۱۶ دانشکده و ۸۶ بخش در محوطه‌های شمالی و جنوبی دارد. همچنین ۷۷ کالج و ۵ مؤسسه دیگر به این دانشگاه وابسته هستند که بیش از ۱۳۲هزار دانشجوی ثابت و ۲۶۱هزار دانشجوی غیر رسمی را در خود جای داده‌اند. معاون اول رییس جمهوری هند به عنوان رییس دانشگاه فعالیت می‌کند. پس از اینکه دادگاه عالی حکم به انفصال «راکی توسیر» داد، «راجات چادهری» ریاست دانشگاه را به عهده گرفت.
دانشگاه دهلی عضو «انجمن دانشگاه‌های مشترک‌المنافع»، «انجمن دانشگاه‌های هند» و «یونیورسیتاس ۲۱» است.
افراد برجسته‌ای شامل ۷ رییس دولت و دو برنده نوبل از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شده‌اند.
پیشینه دانشگاه دهلی
دانشگاه دهلی در سال ۱۹۲۲ به عنوان یک دانشگاه اقامتی تأسیس شد. تأسیس این دانشگاه پس از مصوبه مجلس قانون‌گذاری مرکزی بریتیش‌ایندیا صورت گرفت. دانشگاه در ابتدا «دانشگاه شاهزاده چارلز» نام داشت. اما «رای کدارنات»، مشاور کمیساریای عالی هند و مؤسس کالج رامجاس، چنین استدلال کرد که این نامگذاری ممکن است به عدم استقبال از دانشگاه و شکست آن منجر شود و شاهزاده قطعاً مخالف این اتفاق است. او پیشنهاد نام فعلی دانشگاه را داد. «هاری سینگ گور» نخستین رییس دانشگاه بود که از ۱۹۲۲ تا ۱۹۲۴ مشغول به کار در این سمت بود. در آن زمان تنها چهار کالج در دهلی موجود بود. این کالج‌ها، کالج سنت استفان (تأسیس در ۱۸۸۱)، کالج هندو (تأسیس در ۱۸۹۹)، کالج ذاکر حسین (تأسیس در ۱۶۹۲) و کالج رامجاس (تأسیس در ۱۹۱۷) بودند که متعاقباً تحت نظارت دانشگاه دهلی درآمدند. این دانشگاه در ابتدا دو دانشکده (هنر و علوم) و ۷۵۰ دانشجو داشت.
در سال ۱۹۱۱، قدرت در بریتیش‌ایندیا از کلکته به دهلی منتقل شد. املاکی که به دانشگاه دهلی واگذار شدند، تا اکتبر ۱۹۳۳ محل اقامت نائب‌السلطنه هند بودند. از آن زمان دفاتر اداری دانشگاه در این ساختمان‌ها قرار دارند.
زمانی که «سر موریس گویر» در سال ۱۹۳۷ به هند آمد تا در سمت ریاست دادگستری مشغول به خدمت شود، ریاست دانشگاه دهلی را نیز به عهده گرفت. در زمان زعامت وی، ارائه دوره‌های کارشناسی ارشد در دانشگاه آغاز شد و لابراتوارهایی تأسیس شدند. اعضای هیئت علمی شامل «داولت سینگ کوتاری» فیزیک‌دان و «پانچانان ماهشواری» گیاه‌شناس بودند. گویر که به عنوان سازنده دانشگاه شناخته می‌شود، تا سال ۱۹۵۰ در سمت خود باقی ماند.
جشن بیست و پنج سالگی دانشگاه در ۱۹۴۷ مقارن با استقلال هند بود. در آن سال، برای اولین بار پرچم هندوستان بر فراز ساختمان اصلی دانشگاه به اهتزاز در آمد. با این حال به علت چندپارگی هند، جلسه عمومی دانشجویان برگزار نشد. در عوض سال بعد، دانشگاه مراسم ویژه‌ای را با حضور اشخاصی همچون جواهرلعل‌نهرو، نخست وزیر هند، لوییس مونتباتن و همسرش، ابوالکلام آزاد و ذاکر حسین برپا کرد. بیست و پنج سال بعد، در ۱۹۷۳، جشن پنجاه سالگی دانشگاه با حضور نخست‌وزیر هند ایندیرا گاندی، ساتیاجیت رای، آمریتا پریتام و ام.اس. سوبولاکشمی برگزار شد.
وضع کنونی
دانشگاه دهلی به یکی از بزرگترین دانشگاه‌های هند تبدیل شده است. DU در حال حاضر، ۱۶ دانشکده، ۸۶ بخش علمی، ۷۷ کالج و ۵ مؤسسه شناخته شده در سطح دهلی نو دارد. ۱۳۲۴۳۵ دانشجوی ثابت (۱۱۴۴۹۴ نفر در مقطع کارشناسی و ۱۷۹۴۱ نفر در مقطع کارشناسی ارشد) در این دانشگاه تحصیل می‌کنند. همچنین ۲۶۱۱۶۹ دانشجو (۲۵۸۸۳۱ دانشجوی کارشناسی و ۲۳۳۸ دانشجوی ارشد) در برنامه‌های آموزشی غیررسمی دانشگاه شرکت می‌کنند. عنوان «مرکز مطالعات پیشرفته» به بخش‌های شیمی، زمین‌شناسی، جانورشناسی، جامعه‌شناسی و تاریخ دانشگاه DU اعطا شده است. این بخش‌ها نام خود را به عنوان مراکز برتر مطالعاتی در حوزه‌های مربوطه ثبت کرده‌اند. به علاوه تعدادی از بخش‌های دانشگاه کمک‌هزینه‌هایی را تحت عنوان «برنامه تسهیلات ویژه» از کمیسیون تسهیلات دانشگاه دریافت می‌کنند.
دانشگاه DU یکی از پرطرفدارترین مؤسسات آموزش عالی هند است. این دانشگاه بالاترین آمار نشر را نیز در میان دانشگاه‌های هندوستان دارد.
مدرک‌های افتخاری این دانشگاه همه ساله در مراسمی رسمی به شخصیت‌های برجسته اعطا می‌شود. آمیتاب باچان (بازیگر معروف بالیوود)، شیلا دیکشیت (فرماندار دهلی)، آر.کی. لکسمن (کارتونیست)، سی.ان.آر رائو (شیمیدان) و گاردن براون (نخست‌وزیر سابق بریتانیا) از جمله این شخصیت‌ها هستند.
محوطه
۷۷ کالج و ۱۶ دانشکده وابسته به دانشگاه هستند که در سراسر دهلی گسترش یافته‌اند. محوطه شمالی و جنوبی نیز دو محوطه اصلی دانشگاه هستد.
محوطه شمالی
سه کالجی که در ابتدای تأسیس دانشگاه در آن فعالیت می‌کردند در محوطه شمالی هستند. این محوطه در حال حاضر شامل ۱۲ کالج است که در دانشکده‌های هنر، علوم، حقوق و مدیریت متمرکز شده اند. اسامی این کالج‌ها به شرح زیر است:
کالج کیروری مال
کالج داولت رام
کالج هانسراج
کالج هندو
کالج ایندراپراستا (مخصوص زنان)
میراندا هاوس
کالج SGTB خلسه
کالج رامجاس
کالج سنت استفان
کالج بازرگانی شری رام
کالج سوامی شرادهاناند
کالج مطالعات کسب و کار شاهد سوخدو
توسعه دانشگاه در «راجندرا نگار قدیم»، «پیتامپورا» و «اشوک ویهار» در همسایگی دهلی صورت گرفته است. این محوطه همچنین مراکز و مؤسسات دیگر دهلی را نیز شامل می‌شود. «مرکز نوآوری خوشه‌ای»، «مدرسه اقتصاد دهلی» و «مدرسه روزنامه‌نگاری» از جمله این مؤسسات است.
محوطه جنوبی
تأسیس محوطه جنوبی در ۱۹۷۳، تلاشی برای گسترش دانشگاه دهلی بود. این محوطه در سال ۱۹۸۴ به موقعیت کنونی خود در «بنیتو جوارز مارگ» در نزدیکی «دهاولا کوان» منتقل شد. مساحت این محوطه ۶۹ هکتار است. بخش‌های مختلف در دانشکده هنر، دانشکده میان‌رشته‌ای، دانشکده علوم کاربردی و مرکز مطالعات مدیریت اس.پی. جین واقع شده‌اند. محوطه جنوبی کالج‌های زیر را در خود جای داده است.
کالج اچاریا نارندرا دو
کالج اریابهاتا
کالج اتما رام ساناتان دهارما
کالج مطالعات فنی و حرفه‌ای
کالج دشباندهو
کالج دیال سینگ
کالج عیسی و مریم
کالج مایترئی
کالج موتی لعل نهرو
کالج رام لعل اناند
کالج پانالال گیردهارلال دایاناند انگلو ودیک
کالج سری اوروبیندو
کالج شهید بهاگات سینگ
کالج هنر و بازرگانی
کالج سری ونکاتسوارا
محوطه‌های دیگر
کالج ذاکر حسین دهلی که در بخش مرکزی دهلی نو واقع شده، با ۳۰۰ سال سابقه قدیمی‌ترین کالج دهلی است.
محوطه شرقی دانشگاه دهلی، با در نظر داشتن کالج علوم پزشکی به عنوان هسته در حال توسعه است. در عین حال محوطه غربی بر مهندسی و تکنولوژی متمرکز خواهد بود. این محوطه در حال حاضر دانشکده تکنولوژی و مؤسسه وابسته به آن - «مؤسسه تکنولوژی نتاجی سوبهاس» - را در خود جای داده است. این دانشکده که در حومه «دوارکا» واقع شده، تنها کالج مهندسی ارشد دانشگاه است.
سازماندهی و مدیریت
معاون رییس جمهوری هند رییس دانشگاه و رییس دادگستری هند قائم‌مقام آن است. دیوان، شورای اجرایی، شورای علمی و کمیته امور مالی عناصر اداری اصلی دانشگاه هستند.
دیوان دانشگاه، در رأس قدرت قرار داشته و اختیار بررسی عملکرد شوراهایی اجرایی و علمی را دارد. شورای اجرایی عالی‌ترین مجموعه اجرایی دانشگاه است. شورای علمی نیز عالی‌ترین مجموعه علمی دانشگاه و مسئول حفظ استانداردهای آموزش و امتحانات در دانشگاه است. شورای علمی همچنین حق دارد به شورای اجرایی در مورد تمامی موضوعات علمی مشاوره دهد. کمیته امور مالی مسئولیت تعریف سیاست‌های مالی، اهداف و بودجه است. این کمیته همچنین مأموریت‌ها و اهداف راهبردی دانشگاه را پشتیبانی می کند.
کالج‌ها
گرچه تمام کالج‌ها اجزای اصلی دانشگاه دهلی هستند، اما به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند:
کالج‌هایی که توسط انجمن‌های آموزشی یا خیریه تأسیس شده‌اند.
کالج‌هایی که تحت حمایت سازمان‌های دولتی دهلی هستند و به مثابه سرپرست آن‌ها عمل می‌کنند.
کالج‌هایی که تحت حمایت دانشگاه دهلی هستند.
کالج‌های تحت حمایت دانشگاه، ۱۰۰٪ کمک‌هزینه نگهداری دریافت می‌کنند، در حالی که کالج‌هایی که توسط دولت سرپرستی می‌شوند ۹۵٪ کمک‌هزینه می‌گیرند.
دانشگاه ۶۵ کالج دارد که دوره‌های فراوانی در ارتباط با علوم انسانی، علوم انسانی و علوم دارد. ۲۵ مورد از این کالج‌ها وابسته به محوطه جنوبی و مابقی به محوطه شمالی تعلق دارند. این کالج‌ها - به استثنای کالج لیدی ایروین و مؤسسه اقتصادِ خانه - دوره‌های کارشناسی را ارائه می‌دهند. اگر کالج‌هایی که دوره‌های حرفه‌ای را برگزار می‌کنند هم به حساب آیند، تعداد کالج‌های دانشگاه به ۷۷ می‌رسد. ضمناً بعضی از کالج‌ها دوره‌های شبانه را نیز برگزار می‌کنند.
دانشکده‌ها
دانشگاه دهلی ۸۸ بخش علمی دارد که به ۱۶ دانشکده تقسیم می‌شوند:
دانشکده علوم انسانی و علوم اجتماعی کاربردی
دانشکده هنر
دانشکده بازرگانی و مطالعات کسب و کار
دانشکده آموزش
دانشکده میان‌رشته‌ای و علوم کاربردی
دانشکده حقوق
دانشکده مطالعات مدیریت
دانشده علوم ریاضی
دانشکده علوم پزشکی
دانشکده موسیقی و هنرهای زیبا
دانشکده غیرحضوری: این دانشکده برپایه آموزش از راه دور است.
دانشکده علوم
دانشکده علوم اجتماعی
دانشکده تکنولوژی
دانشکده‌های وابسته
دانشگاه دهلی دو دانشکده وابسته دارد: آیورودا و طب یونانی. این دو دانشکده به دانشجویانشان مدارک آیورودا و طب یونانی را اعطا می‌کنند.
در مطلب آینده به دیگر مختصات دانشگاه دهلی پرداخته می‌شود
